Μεθοτρεξάτη & ανδρική γονιμότητα

2023-06-03

Η μεθοτρεξάτη αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την αντιμετώπιση φλεγμονοδών αρθρίτιδων (πχ ΡΑ) αλλά και σε άλλα νοσήματα ή καταστάσεις (ψωρίαση, αγγειίτιδες, steroid sparing drug) 

Στο ερώτημα αν η μεθοτρεξάτη είναι ένα ασφαλές φάρμακο σε άνδρες που επιθυμούν να δημιουργήσουν  οικογένεια (πατρική γονιμότητα), μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι είναι, τουλάχιστον σε θέματα τοξικότητας σπέρματος

Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη αφορούσε 20 άνδρες που ξεκίνησαν αγωγή με μεθοτρεξάτη και 25 άνδρες χωρίς έκθεση στο φάρμακο (ομάδα ελέγχου)

Εξέταση ειδικών παραμέτρων στο σπέρμα (semen analyses, male reproductive endocrine axis , sDFI, FPGS enzymatic activity ,MTX-PG1-5 ) ΔΕΝ έδειξε διαφορές μεταξύ των 2 ομάδων, πριν την έναρξη της θεραπείας και 13 εβδομάδες μετά (πρωτόκολλο FDA) 

Perez-Garcia LF, Röder E, Krijthe BP, et alIs methotrexate safe for men with an immune-mediated inflammatory disease and an active desire to become a father? Results of a prospective cohort study (iFAME-MTX)Annals of the Rheumatic Diseases Published Online First: 01 June 2023

Υπόψη : 

Σύμφωνα με το SPC του φαρμάκου ή με παλαιότερες οδηγίες, η μεθοτρεξάτη θα πρέπει να διακόπτεται 3-6 μήνες πριν την ενδεχόμενη σύλληψη. 

Παρόλα αυτά, οι σύγχρονες οδηγίες, όπως αυτές του ACR, προτείνουν ότι ενδεχομένως η μεθοτρεξάτη θα μπορούσε να συνεχισθεί (conditionally continued) σε άνδρες που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν, αφού ΔΕΝ υπάρχουν στοιχεία για πιθανή τερατογένεση  (1)

Και το BSR τονίζει ότι δόσεις σε άνδρες < 25 mg/εβδ είναι ΣΥΜΒΑΤΕΣ με την κύηση (2)  

(1) Sammaritano LR, Bermas BL, Chakravarty EE, et al. American college of rheumatology guideline for the management of reproductive health in rheumatic and musculoskeletal diseases. Arthritis Care Res (Hoboken) 2020;72:461–88

(2) Russell MD, Dey M, Flint J, et al. British Society for rheumatology guideline on prescribing drugs in pregnancy and breastfeeding: immunomodulatory anti-rheumatic drugs and corticosteroids. Rheumatology 2023;62:e48–88