Τι πρέπει να προσέχουν οι ασθενείς υπο μεθοτρεξάτη

2019-07-26

Η μεθοτρεξάτη είναι ένα αποτελεσματικό και σχετικά ασφαλές ανοσοτροποποιητικό φάρμακο για την φλεγμονώδη ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ αρθρίτιδα. Χρησιμοποιείται όμως και σε άλλα νοσήματα (αγγειίτιδες, Ψωρίαση, steroid sparing drug κα). Πρόκειται για το πιο συχνά (1η επιλογή παγκοσμίως)  χορηγούμενο στην Ρευματολογία. Η χορήγησή της είναι όμως μακροχρόνια και δεν πρέπει να διακοπεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του ρευματολόγου

 Προτιμάται η λήψη της το πρωί, ΜΙΑ φορά την εβδομάδα. Κατά προτίμηση ΝΗΣΤΙΚΟΣ . Η δόση ξεκινά από 5-6 χάπια μια φορά εβδομαδιαίως και μπορεί να φτάσει μέχρι 8-10 χάπια (20-25 mg). Είναι δυνατό να χορηγηθεί και ενδομυϊκά ή υποδόρια. Η έναρξη πάντως της δράση της είναι μετά τον 1 - 11/2 μήνα από την έναρξη χορήγησης. Δόσεις > 7 χάπια , ίσως θα πρέπει να διαιρούνται (4 πρωί- 3 βράδυ)

 Την επομένη ημέρα ( μια φορά την εβδομάδα) συνιστάται η λήψη φυλλικού οξέος (5 mg). Χορηγείται ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος για παρενέργειες της μεθοτρεξάτης (ΜΤΧ)

 Αν είναι δυνατό, αποφύγετε την καθημερινή λήψη μεγάλων ποσοτήτων καφέ. Σχετίζεται με μειωμένη αποτελεσματικότητα

 Πρέπει να αποφεύγεται η παράλληλη κατανάλωση αλκοόλ (αύξηση του κινδύνου για ηπατοτοξικότητα). Προσοχή χρειάζεται και σε παχύσαρκα άτομα - διαβήτη (λιπώδης διήθηση ήπατος) καθώς και σε λήψη άλλων ηπατοτοξικών φαρμάκων (πχ στατίνες για δυσλιπιδαιμία) 

 Η χορήγηση ΜΤΧ πρέπει να συνοδεύεται από περιοδικό αιματολογικό έλεγχο (συνήθως ανά 2-3 μήνες, στην αρχή ίσως και πιο συχνά), 2-3 ημέρες πριν την λήψη της

 Κυριότερες ανεπιθύμητες δράσεις είναι : τάση για εμετό (την ημέρα της λήψης), αύξηση ηπατικών ενζύμων (κυρίως σε παχύσαρκα άτομα - αντιμετωπίζεται με μείωση της δόσης). Πιο σπάνια είναι δυνατό να εμφανισθούν έλκη στο στόμα, διάρροια, πτώση των λευκών ή του αιματοκρίτη, πτώση μαλλιών. Ενημερώστε για πιθανό νέο βήχα μετά την έναρξη ΜΤΧ

 ΣΕ ΚΑΘΕ περίπτωση αντενδεικνύεται αυστηρά στην εγκυμοσύνη (για τις γυναίκες). Σε περίπτωση επιθυμητής εγκυμοσύνης συνιστάται διακοπή 3 μήνες πριν (για άνδρες και γυναίκες). 

 Ενημερώστε τον ρευματολόγο για κάθε προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση (σπάνια μπορεί να απαιτηθεί προσωρινή διακοπή)