Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης ή Ινομυαλγία
"που τελειώνει το ένα και που αρχίζει το άλλο, δεν είναι είναι πάντα εύκολα διακριτό"
To σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (ΣΧΚ) είναι μια σύνθετη νόσος, χαρακτηρίζεται κυρίως από σημαντικού βαθμού κόπωση, διάρκειας > 6 μηνών, η οποία:
- δεν αποδίδεται σε άλλη κατάσταση (άρα απαιτείται αποκλεισμός άλλων νοσημάτων)
- επιδεινώνεται με την σωματική ή ψυχολογική φόρτιση
- δεν βελτιώνεται με την ανάπαυση
Ονομάζεται και μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα (myalgic encephalomyelitis), είναι πιο συχνό σε γυναίκες, στην ηλικία των 40-50 ετών, προκαλεί σημαντική μείωση της ποιότητας ζωής της καθημερινότητας των ασθενών και συχνά συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα όπως:
- Διαταραχές συγκέντρωσης - μνήμης (γνωσιακές διαταραχές)
- Μυϊκά ή οστικά άλγη
- Κακής ποιότητας ύπνο
Και εδώ αρχίζουν τα προβλήματα, διότι όλα αυτά αποτελούν σημεία και συμπτώματα και ενός άλλου ρευματικού (μη αυτοάνοσου, μη φλεγμονώδους) νοσήματος που ονομάζεται ινομυαλγία, η οποία χαρακτηρίζεται από διάχυτο πόνο, με συνοδό διαταραχές ύπνου, κόπωση και γνωσιακές διαταραχές. Τα 3 μάλιστα τελευταία συμπτώματα, τα οποία είναι χαρακτηριστικά του ΣΧΚ, είναι αυτά που αξιολογούνται σε ειδικά τεστ (symptom severity scale (SSS)), με τα οποία γίνεται η διάγνωση της ινομυαλγίας .
Να σημειωθεί ότι και για τα 2 νοσήματα, δεν υπάρχουν ειδικές διαγνωστικές - παρακλινικές εξετάσεις, παρά μόνο κλινική υποψία, αποκλεισμός άλλων καταστάσεων και εφαρμογή ειδικών κλινικών διαγνωστικών κριτηρίων (1)(2)
Ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι και τα δύο νοσήματα αντιμετωπίζονται (όσο αυτό είναι δυνατό) με ΠΑΡΟΜΟΙΕΣ θεραπευτικές επιλογές όπως αντικαταθλιπτικά (μερικά εκ των οποίων έχουν ικανοποιητικές αναλγητικές δράσεις πχ αμιτριπτυλίνη ή SNRs), Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία (Cognitive behavioral therapy) ή προγράμματα άσκησης (3)
Στην καθημέρα κλινική πρακτική, κλινική εικόνα με προεξέχον σύμπτωμα την κόπωση παραπέμπει κυρίως σε σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, ενώ όταν στα συμπτώματα κυριαρχεί το διάχυτο μυϊκό άλγος, η εικόνα είναι συμβατή περισσότερο με ινομυαλγία
(1) Wolfe F, Clauw DJ, Fitzcharles MA, et al. 2016 Revisions to the 2010/2011 fibromyalgia diagnostic criteria. Semin Arthritis Rheum. 2016;46(3):319-329. doi:10.1016/j.semarthrit.2016.08.012
(2) https://www.nap.edu/resource/19012/MECFS_ProposedDiagnosticCriteria.jpg
(3) Macfarlane GJ, Kronisch C, Dean LE, et alEULAR revised recommendations for the management of fibromyalgia. Annals of the Rheumatic Diseases 2017;76:318-328