Νεφρική προσβολή στα ρευματικά νοσήματα

Τα αυτοάνοσα ή φλεγμονώδη ρευματικά νοσήματα χαρακτηρίζονται από συστηματική προσβολή, κάτι που σημαίνει ότι ενδεχομένως να υπάρχει συμμετοχή και άλλων οργάνων του σώματος πέραν του μυοσκελετικού. Ένα από τα όργανα αυτά, σε κάποια ρευματικά νοσήματα, είναι και ο νεφρός.

Ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί η νεφρική προσβολή στον Λύκο (ΣΕΛ / Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος). Με τη μορφή νεφρίτιδας (σπειραματονεφρίτιδα) προσβάλλει σημαντικό ποσοστό ασθενών με Λύκο (περίπου τους μισούς), και σχετίζεται με σημαντική νοσηρότητα & θνησιμότητα, απαιτεί βιοψία νεφρού και στη συνέχεια σοβαρή ανοσοκατασταλτική θεραπεία. Επηρεάζει σημαντικά τη πρόγνωση του νοσήματος, αφού ένα ποσοστό 11% σε βάθος 5ετίας θα έχει νεφρική νόσο τελικού σταδίου. Η εφαρμογή σύγχρονων θεραπευτικών πρωτοκόλλων (με βάση το mycophenolate mofetil και την κορτιζόνη) έχει βελτιώσει θεαματικά τα τελευταία χρόνια την έκβαση της νόσου.

Σημαντικής σημασίας είναι επίσης η νεφρική προσβολή στις αγγειίτιδες σχετιζόμενες με ANCA (σπειραματονεφρίτιδα) αλλά και σε άλλες συστηματικές αγγειίτιδες (IgA, κρυοσφαιρίνες κα). Εμφανίζεται στους περισσότερους ασθενείς (>75%), απαιτείται βιοψία και έντονη ανοσοκατασταλτική αγωγή (κορτιζόνη, cyclophosphamide ή rituximab)

Από την άλλη πλευρά, σημαντική νεφρική προσβολή ΔΕΝ εμφανίζεται συχνά σε: 

• Ρευματοειδή αρθρίτιδα (< 5%, πχ σωληναριακή δυσλειτουργία λόγω χρόνιας φλεγμονής)

• σύνδρομο Sjögren (5-20%, πιο συχνά σωληναριακή οξέωση)

• συστηματική σκλήρυνση (νεφρική κρίση , < 5%)

• αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (1,4%, πχ IgA νεφροπάθεια)

• ουρική νόσο (νεφρολιθίαση, ήπια έκπτωση νεφρικής λειτουργίας συχνά )

Τέλος, εκτός από το ίδιο το νόσημα, νεφρική προσβολή σε ρευματικά νοσήματα μπορεί να προκύψει από την ανοσοκατασταλτική θεραπεία, τη λήψη αντιφλεγμονωδών (ΜΣΑΦ) (σωληναροδιάμεση νεφρίτιδα), τη χρόνια φλεγμονή (αμυλοείδωση) και την παρουσία συνοσηροτήτων (αρτ υπέρταση, διαβήτης)