Κάπνισμα & ρευματικά νοσήματα 

2020-01-02

Είναι γνωστό ότι το κάπνισμα σχετίζεται σημαντικά, όπως και στο γενικό πληθυσμό, έτσι και σε ασθενείς με ρευματικά νοσήματα, με αυξημένο κίνδυνο για διάφορες ΣΟΒΑΡΕΣ παθολογικές καταστάσεις όπως: 

  • Αναπνευστικά προβλήματα (ΧΑΠ)
  • Αθηρωμάτωση - Καρδιαγγειακή νόσος (έμφραγμα, εγκεφαλικό)
  • Καρκίνο, κυρίως αναπνευστικού (πνεύμονα, λάρυγγα) αλλά και ουροδόχου κύστεως
  • Αυξημένη θνησιμότητα - μικρότερη επιβίωση (1 πακέτο/ημ από τα 25 έτη, μείωση προσδόκιμου κατά 4,6 χρόνια)

Ειδικά για τα ρευματικά νοσήματα, το ιστορικό καπνίσματος έχει συσχετισθεί σοβαρά με αυξημένο κίνδυνο για: 

  • Ανάπτυξη αυτοάνοσων ρευματικών νοσημάτων (πχ λύκος (ΣΕΛ), Ρευματοειδής Αρθρίτιδα (ΡΑ)) ή αυτο-αντισωμάτων (anti- dsDNA) σε άτομα με γενετική προδιάθεση
  • Επιδείνωση της κλινικής πορείας & έκβασης των νοσημάτων αυτών (οι καπνιστές έχουν πιο σοβαρή μορφή αρθρίτιδας σε σχέση με μη - καπνιστές)
  • Εμφάνιση περισσότερων εκδηλώσεων μέσα στο νόσημα (πχ δερματολογικές ή νεφρικές βλάβες σε ασθενείς με ΣΕΛ, οζίδια στην ΡΑ)
  • ειδικά στην ΡΑ, με μικρότερη θεραπευτική απόκριση κάποιων θεραπειών , πχ TNFi 
  • Ειδικές βλάβες στο εκάστοτε ρευματικό νόσημα (πχ αγγειακή δερματική ισχαιμία στο σκληρόδερμα - Raynaud, επιδείνωση λόγω απόφραξης της (περιοριστικής) πνευμονοπάθειας στην αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα)
  • Σε ανοσολογικό επίπεδο επάγει φλεγμονώδεις κυτταρικές αποκρίσεις - οξειδωτικό στρες - επιγενετικές βλάβες 
  • Τα αυτοάνοσα - φλεγμονώδη ρευματικά νοσήματα σχετίζονται ΗΔΗ (από τη φύση τους) με αθηρωματική νόσο και οστεοπόρωση (στο πλαίσιο της χρόνια φλεγμονής), όπου, το κάπνισμα δρα ως ΔΕΥΤΕΡΟΣ - ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΟΣ επιβαρυντικός παράγοντας
  • στην οστεοπόρωση έχει ενοχοποιηθεί ως ένας βασικός λόγος αποτυχίας της θεραπείας 

Harel-Meir, M., Sherer, Y. & Shoenfeld, Y. Tobacco smoking and autoimmune rheumatic diseases. Nat Rev Rheumatol 3, 707–715 (2007). https://doi.org/10.1038/ncprheum0655

Chang K, Yang SM, Kim SH, Han KH, Park SJ, Shin JI. Smoking and rheumatoid arthritis. Int J Mol Sci. 2014 Dec 3;15(12):22279-95. doi: 10.3390/ijms151222279. PMID: 25479074; PMCID: PMC4284707.